Trong các tình huống cháy nổ, việc xử lý ban đầu đóng vai trò vô cùng quan trọng, có thể giúp ngăn chặn đám cháy lan rộng và giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản. Một trong những công cụ phổ biến và bắt buộc phải có trong các công trình, văn phòng, nhà ở, xe hơi hay nhà xưởng đó là bình chữa cháy. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sử dụng đúng cách để đạt được hiệu quả tối đa. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn chi tiết cách sử dụng bình chữa cháy một cách hiệu quả, an toàn và đúng kỹ thuật.
1. Hiểu rõ các loại bình chữa cháy phổ biến
Trước tiên, để sử dụng hiệu quả, bạn cần phân biệt được các loại bình chữa cháy và chức năng của từng loại:
-
Bình chữa cháy bột (ký hiệu MFZ hoặc ABC): Sử dụng để dập các đám cháy chất rắn (như gỗ, giấy, vải…), chất lỏng (xăng, dầu), khí cháy và cả cháy điện. Bột chữa cháy phủ lên bề mặt cháy, cách ly oxy và dập tắt ngọn lửa.
-
Bình chữa cháy CO₂ (ký hiệu MT): Dùng để chữa cháy điện hoặc chất lỏng. CO₂ là khí không cháy, nặng hơn không khí, có tác dụng làm lạnh nhanh và đẩy lùi oxy, dập tắt lửa hiệu quả trong môi trường kín.
-
Bình chữa cháy Foam (bọt khí): Phù hợp với cháy chất lỏng dễ cháy như xăng, dầu, vì tạo lớp màng ngăn cách oxy và làm nguội bề mặt cháy.
Tùy vào vị trí và tính chất khu vực (nhà ở, văn phòng, xưởng sản xuất, bếp ăn…), bạn nên trang bị loại bình phù hợp để đảm bảo hiệu quả tối đa khi xảy ra sự cố.
2. Cách sử dụng bình chữa cháy bột và CO₂ đúng kỹ thuật
Dù là loại bột hay CO₂, quy trình sử dụng bình chữa cháy cầm tay đều tương đối giống nhau và tuân theo nguyên tắc “4 bước – 4 chữ cái”: KÉO – RÚT – HƯỚNG – BÓP.
-
Bước 1: KÉO bình đến gần đám cháy – Mang bình đến vị trí cháy, đứng ở khoảng cách an toàn từ 1,5–2 mét, tuyệt đối không lại gần quá khi chưa xác định rõ loại cháy hoặc mức độ nguy hiểm.
-
Bước 2: RÚT chốt an toàn – Dùng lực kéo chốt kẹp kim loại ra khỏi tay cầm để mở khóa hoạt động của bình.
-
Bước 3: HƯỚNG vòi phun về phía gốc lửa – Đây là bước rất quan trọng. Không nên xịt vào ngọn lửa, mà phải xịt vào gốc lửa – nơi ngọn lửa bắt đầu phát sinh để dập tận gốc.
-
Bước 4: BÓP cần để xả chất chữa cháy – Dùng lực bóp tay cầm để xịt liên tục. Di chuyển vòi phun qua lại cho đến khi lửa tắt hoàn toàn.
Lưu ý: Nếu dùng bình CO₂, tránh cầm vào đầu loa vì nhiệt độ phun ra rất lạnh (-78°C), có thể gây bỏng lạnh.
3. Những lưu ý khi sử dụng để đạt hiệu quả cao nhất
Chỉ sử dụng khi đám cháy mới phát sinh: Bình chữa cháy cầm tay được thiết kế để xử lý các đám cháy quy mô nhỏ, đặc biệt là khi ngọn lửa mới bắt đầu bùng phát. Lúc này, việc can thiệp kịp thời có thể giúp ngăn chặn cháy lan, giảm thiểu nguy cơ thiệt hại về tài sản và con người. Tuy nhiên, nhiều người thường cố gắng dập lửa bằng mọi giá, kể cả khi đám cháy đã vượt ngoài tầm kiểm soát. Đây là sai lầm nghiêm trọng.
Khi ngọn lửa đã lan rộng, sản sinh nhiều khói độc hoặc cháy lan đến các vật liệu dễ nổ như bình gas, hóa chất… thì việc cố dùng bình chữa cháy cầm tay có thể khiến bạn gặp nguy hiểm nghiêm trọng. Trong những trường hợp này, việc sơ tán người ra khỏi khu vực nguy hiểm, đồng thời báo ngay cho lực lượng chữa cháy chuyên nghiệp là hành động đúng đắn và an toàn nhất.
Luôn đứng ở vị trí an toàn, lối thoát phía sau: Một trong những nguyên tắc vàng khi xử lý cháy là không bao giờ để mình bị kẹt trong không gian kín hoặc không có lối thoát. Khi tiến hành chữa cháy bằng bình cầm tay, hãy đảm bảo bạn luôn đứng ở vị trí có thể nhanh chóng rút lui nếu tình hình xấu đi.
Tốt nhất nên chọn vị trí đối diện đám cháy với khoảng cách từ 1,5 đến 2 mét và có lối thoát ở phía sau hoặc bên hông. Đặc biệt, nếu đám cháy xảy ra trong không gian ngoài trời hoặc nhà xưởng thông thoáng, hãy chú ý đứng xuôi theo chiều gió, tránh bị khói hoặc khí độc tạt ngược vào người gây ngạt, hoảng loạn hoặc mất kiểm soát hành động.
Không phun bừa bãi, tiết kiệm chất chữa cháy: Nhiều người khi gặp sự cố thường mất bình tĩnh, bóp vòi phun liên tục, hướng lên cao hoặc vào phần ngọn lửa – điều này không những lãng phí lượng chất chữa cháy trong bình mà còn không đạt được hiệu quả mong muốn.
Bạn cần nhớ rằng mỗi bình chỉ phun được khoảng 10–15 giây, thời gian rất ngắn. Do đó, hãy ngắm thật kỹ vào gốc lửa, nơi đám cháy xuất phát, di chuyển vòi phun từ bên này sang bên kia một cách chậm rãi, đều đặn và dứt khoát. Nếu đám cháy chưa tắt hoàn toàn sau khi xịt hết một bình, ngay lập tức rút lui và không cố gắng tiếp cận quá gần. Thay vào đó, gọi ngay sự hỗ trợ từ bên ngoài.
Tập huấn định kỳ: Việc trang bị đầy đủ bình chữa cháy là điều cần thiết, nhưng chỉ thực sự có giá trị khi người sử dụng biết cách vận hành đúng cách. Tại nhiều doanh nghiệp, khu dân cư, nhà xưởng hiện nay, người lao động hoặc cư dân có thể chưa từng được tập huấn thực tế về phòng cháy chữa cháy, dẫn đến lúng túng hoặc hoảng loạn khi xảy ra cháy.
Vì vậy, nếu bạn là chủ đầu tư, quản lý tòa nhà, xưởng sản xuất hoặc cơ sở giáo dục, đừng xem nhẹ việc tổ chức các buổi huấn luyện định kỳ về cách sử dụng bình chữa cháy, kỹ năng thoát hiểm, cách gọi báo cháy, sử dụng vòi phun nước, mặt nạ phòng độc… Những buổi diễn tập này không chỉ mang tính hình thức mà còn là cơ hội để mọi người thực hành thực tế, rèn luyện phản xạ nhanh và bình tĩnh khi đối mặt với nguy hiểm.
Việc chuẩn bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng và tâm lý sẽ giúp mỗi cá nhân trở thành “người hùng tại chỗ” trong những phút giây sinh tử. Đừng để bình chữa cháy trở thành món đồ chỉ để “đối phó kiểm tra” – hãy biến nó thành công cụ thực sự hữu ích khi cần đến. Bạn có cần thêm phần ví dụ minh họa hoặc checklist hành động khi xảy ra cháy không?
4. Bảo quản và kiểm tra bình chữa cháy đúng cách
Bình chữa cháy cần được đặt ở nơi dễ thấy, dễ lấy, gần khu vực dễ cháy như bếp, nhà kho, cầu thang thoát hiểm, trạm điện… Tuyệt đối không để bình ở nơi ẩm ướt, gần nguồn nhiệt hoặc tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng mặt trời.
Đối với bình bột, cần kiểm tra định kỳ (3–6 tháng/lần), lắc nhẹ để tránh hiện tượng đóng cục bột. Kiểm tra đồng hồ áp suất, nếu kim chỉ về vùng đỏ (áp suất thấp), cần nạp lại bình. Đối với bình CO₂, kiểm tra trọng lượng xem có bị rò rỉ khí hay không.
Khi bình đã xả hết dù chỉ một phần, tuyệt đối không sử dụng lại nếu chưa được nạp đầy và kiểm định. Tốt nhất là thay bình mới hoặc gửi đến trung tâm bảo trì uy tín.
5. Khi nào nên thay thế hoặc nạp lại bình chữa cháy
Một số dấu hiệu cần thay thế hoặc nạp lại bình chữa cháy:
-
Bình đã sử dụng, dù chỉ một lần, cần nạp lại ngay.
-
Kim đồng hồ áp suất ở vạch đỏ (với bình bột).
-
Bình có dấu hiệu rỉ sét, móp méo, mòn tem kiểm định.
-
Thời gian sản xuất quá 5 năm (đối với bình CO₂).
-
Không có tem kiểm định hoặc tem đã quá hạn sử dụng.
Việc bảo dưỡng, thay thế đúng lúc không chỉ giúp bình luôn ở trạng thái sẵn sàng mà còn đảm bảo an toàn tuyệt đối trong quá trình sử dụng.
Tổng kết
Sử dụng bình chữa cháy đúng cách không khó, nhưng đòi hỏi sự hiểu biết và bình tĩnh trong tình huống khẩn cấp. Việc nắm rõ loại bình, cách sử dụng và bảo quản sẽ giúp bạn không bị lúng túng khi cần thiết, đồng thời tăng cơ hội kiểm soát đám cháy từ sớm. Hãy luôn chủ động trong phòng cháy, bởi phòng cháy tốt hơn chữa cháy.
Nếu bạn đang tìm kiếm bình chữa cháy chất lượng, đã kiểm định PCCC và có đầy đủ CO/CQ, hãy ưu tiên lựa chọn từ các nhà cung cấp uy tín. Đừng chờ đến khi cháy xảy ra mới bắt đầu tìm hiểu – lúc đó đã quá muộn!
Nếu bạn đang tìm kiếm siêu thị sắt thép Bình Dương chất lượng cao, hãy liên hệ với Công Ty TNHH XNK THÉP & TBCN MINH TIẾN. Chúng tôi cung cấp đa dạng các loại Thép Bình Dương với chất lượng đạt tiêu chuẩn quốc tế, đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng.
📌 CÔNG TY TNHH XNK THÉP & THIẾT BỊ CÔNG NGHIỆP MINH TIẾN
📍 Trụ Sở Chính: 1097 Huỳnh Văn Lũy, Phú Mỹ, Thủ Dầu Một, Bình Dương
🏢 Nhà máy: 845 Đ.Mỹ Phước Tân Vạn, Tân Định, Bến Cát, Bình Dương
📞 Tel: (0274) 3 678 769 – (0274) 3 678 770
🔥 Hotline: 0933.160.169 (Mr. Tiến)
📧 Email: sieuthisatthep.net@gmail.com
🌐 Website: https://sieuthisatthep.net – https://thepminhtien.com – https://satthepbinhduong.com/ – https://ongthepbinhduong.com/ – https://quatchiunhiet.com/ – https://vattupccc.net/ – https://onggiochongchaybinhduong.com/ – https://onggiochongchay.net/